Page 65 - ÇEK_BULTEN_60
P. 65

Zorba Çocuğun Özellikleri         • Okulu sevmez, okul başarısı düşük.  Zorbalık Gören Çocuk

            * Şiddeti sorun çözme yöntemi olarak   Peki bu çocuk neden böyle? Çocuk   *Çekingen, içekapanık, utangaç,
            kullanır.                         yakın çevresindekilerin davranışlarına   kaygılıdır.
            • Eşduyum yoksunu, benmerkezci.   öykünür, onlarla özdeşleşir. Otoriter   *İletişim kurmakta, kendini anlatmakta
            Başkalarının duygularına          tutum takınan, geçimsiz, şiddet   zorlanır.
            karşı duyarsız. (Küçük çocuk      uygulayan bir ana-baba, sevgisiz,   *Bedensel yönden yaşıtlarından
            benmerkezcidir, kendisi dünyanın   ilgisiz. İletişim zayıf, kopuk. İtici,   küçüktür.
            merkezindedir. Her şey onun için,   soğuk davranan ana-babaya      *Özbenlik saygısı düşüktür. (Kendini
            herkes ona hizmet etmek için vardır.   karşı çocuk da itici tutum takınır,   algılayışı olumsuz: başarısızım,

            Kendisinden, kendisinin dışındakileri   saldırganlaşır (Geçtan, 1974: 79)   güçsüzüm, istenmiyorum)
            ayırt edemez. ‘Ben ve ben’ var, ‘ben   Şiddet şiddeti besler.  Dövüle dövüle   *Arkadaşlık kurmakta zorlanır.
            ve o’ yok onda. Tümüyle kendine   dövmeyi öğrenmiştir. Otoriter tutum   *Aşırı duyarlıdır.
            odaklı. Zamanla  - yedi yaşından   içinde yetiştirilen çocuk edilgin, silik   *Okulda kendini güvende
            sonra -, toplumsallaştıkça başka   olabileceği gibi öfkeli, saldırgan,   duyumsamıyor, mutsuz.
            insanların varlığını, onların duygularını,   başkaldırıcı da olabilir.  Saldırgan   *Engelli, bedensel yönden farklı. ( Aşırı
            gereksinmelerini ayırt etmeye,    kişiler, çocukluklarında sevgiden,   uzun ya da kısa, aşırı şişman ya da
            narsistik dürtülerini denetlemeye   sevecenlikten yoksun kalmış olanlardır  zayıf...)
            başlar. Gelgelelim duygusal       (Dodson, 1971: 153) “İlk denyimler
            gereksinmeleri doyurulmamışsa ya da   çok önemli. Bir çocuğun ilk bin günü,    Zorbalık gören çocuğun ana-babası
            aşırı doyurulmuşsa bu benmerkezci   sevgi ve bakım yerine, nefret, üzüntü,   aşırı koruyucudur. Annesiyle bağımlılık
            dönemi atlatamıyor, giderek narsistik   şiddet ya da kaosla geçerse, o çocuk   düzeyinde yoğun duygusal ilişki
            oluyor. )                         yetişkin olduğunda içinde içinde barış   içindedir. Babaysa – olasılıkla –

            • Ne yapıyorsa haklı olduğunu     ve huzur iştahı çok doğmayabilir.” Bu   soğuk, uzak...
            düşünür.                          sözler Yale Tıp Fakültesi Kyle Pruett’in
            • Bedence büyük. Kendini güçlü    (Cumhuriyet. 22. 05. 2024) .     Tabii bireysel, ailesel özellikler tek
            duyumsuyor. Gücü işe yaradıkça,                                    başına belirleyici, açıklayıcı değil,
            bundan da hoşlandıkça davranışları   Tüm bunların dışında -ancak   okula, çevreye ilişkin etkenler de söz
            giderek kalıplaşır.               psikologların ortaya çıkarabileceği   konusu.  Bunların tümü etkileşim
            • Alaycı                          – derinde yatan nedenler de olabilir.   içindedir zaten.
            • Hazırcevap. Yönetimle başı derde   Gazeteci Mustafa Balbay tutukluyken,
            girince kolayca sıyrılıyor, ne yapıyor ne   anaokuluna giden çocuğu, okula   Şiddete uğramak özbenlik gelişimini
            ediyor,                           babalarının getirdiği çocuklara kötü   olumsuz etkiler, özgüven oluşmasını

            • kendini haklı çıkarıyor.        davranırmış.                     engeller. Çocuk  şiddete karşı
            • Pişmanlık duymaz                                                 duyarsızlaşır, öğrenmeye karşı isteksiz
            • Sorumluluk üstlenmez.            Son yıllarda yapılan araştırmalarda   olur, soru sormaz, merak etmez.
            • Yaşıtları arasında sivrilir, tanınır.   abur cubur yemek, işlenmiş besin, aşırı
            Baskıcı bir önderdir. Güce dayalı benlik   şeker tüketmek gibi kötü beslenmeler   Bir çocuk hem zorba hem de kıygın
            algısı var.                       saldırganlığa, kaygıya, depresyona   (mağdur) olabilir. Zorbalığa uğrayan
            • Kolayca öfkelenir. Öfkesini     yol açtığı belirlenmiştir. Uyuşturucu   da gücü yetene zorbalık yapabilir.
            denetleyemez.                     kullanımının ilkokul öğrencilerine   Çocuklarca tekerleme gibi söylenen
            • Dürtü denetimi bozukluğu vardır.   kadar düştüğünü de ekleyin buna.  bir söz bu: Şişko palata, akşama da
                                                                                                                   64
   60   61   62   63   64   65   66   67   68